Het museum gebruikt het schaken als spiegel van de wereld geschiedenis. Je kunt er bijvoorbeeld de wereld oorlogen volgen aan de hand van de schaak items in het museum.
Taktik een schaak variant uit 1938
De Duitse bevolking werd voorbereid op de tweede wereld oorlog. Het Duitse leger moest natuurlijk intelligent en sterk overkomen. Hierom werd de schaakvariant Taktik ontworpen die allerlei op oorlogswapens gebaseerde stukken had. Je herkend de cavalerie (het paard) nog in de tank, die overigens nog veel weg heeft van een 1e wereldoorlog tank.
Stroebeck een schaakdorp tijdens oorlogstijd
In Stroebeck wordt door heel het dorp geschaakt sinds de middeleeuwen. Op school is schaken ook een verplicht vak. Dit liefelijke voorbeeld dorpje was in de tweede wereld oorlog een voorbeeld voor al de Duitsers en het dook vaak in propaganda materiaal op. In het schaak museum is hiervan een voorbeeld te zien.
Na de eerste wereld oorlog was er een groot gebrek aan kleingeld, omdat dit allemaal was omgesmolten voor de oorlogsindustrie. Toen werd er noodgeld uitgegeven en in Stroebeck kon in 1921 betaald worden met echt nood-schaakgeld.
Veldpost schaakspel
Om de soldaten van de verschrikkingen van de oorlog af te leiden kregen ze van alles opgestuurd door het leger via de veldpost. Hieronder zat ook een zak schaakspel wat op grote schaal werd verspreid. Wat opvalt hoe mooi de schaakstukken zijn vormgegeven voor zo’n goedkoop spel.
Onderduikers schaakspel
Niet iedereen in Nederland wou in Duitsland gaan werken of aan het oostfront gaan vechten. Dus doken veel jonge mannen onder. Om ontdekking te voorkomen, moest je zo onopvallend mogelijk zijn. Hierdoor sloeg de verveling al snel toe. Dit werd vaak bestreden door te schaken en het maken van schaakspellen, zoals dit inventieve schaakspel van wasknijpers.
Engels loden schaakspel
Tijdens de tweede wereld oorlog waren materialen schaars. Maar lood was te zwaar voor vliegtuigen of schepen. Misschien is dat wel de reden waarom er toen zoveel loden schaakspelen zijn gemaakt door de Engelsen. De verf hield niet zo goed op de loden schaakspelen, vandaar dat ze er al snel oud uit zien.
